Tháp chứa di cốt Thiền sư Viên Quang

Lúc còn nhỏ ở Biên Hòa, Thiền sư Viên Quang cùng và danh thần Trịnh Hoài Đức (1765-1825) là đôi bạn thân. Lớn lên, một người chọn con đường tu (Viên Quang), một người chọn con đường làm quan (Trịnh Hoài Đức). Trong khoảng thời gian Trịnh Hoài Đức được vua Gia Long cử làm Hiệp Tổng trấn Gia Định Thành (gồm 6 tỉnh Nam Kỳ sau này), tại một dịp lễ ở chùa Tập Phước (xã Bình Hòa, Gia Định; nay thuộc quận Bình Thạnh), tình cờ Trịnh Hoài Đức gặp lại Thiền sư Viên Quang. Sau đó, Trịnh Hoài Đức có làm một bài thơ ngũ ngôn luật bằng chữ Hán để nói lên cảm xúc của mình. Bài thơ ấy được dịch ra như sau:

Nhớ xưa thuở thái bình,Đất Đồng Nai thạnh mỹ,Đạo Phật được hưng sùng,Nhà ngoại thêm phú quý.Ta đồng tử đốt hương,Sư theo đòi giáo nghĩa,Bên ngoài chia đạo đời,Bên trong đồng tâm chí.Loạn lạc phải xa nhau,Thế giới thành ngạ quỷ.Ta trôi nổi vào ra,Bọt bèo biển sanh tử.

Mới đó bốn mươi năm,Chớp nhoáng chuyện thế sự.Nay bỗng nhiên nhàn hành,Nơi thiền môn gặp gỡ.Ta Hiệp Biện Trấn Công,Sư Cao tăng Thượng sĩ.Nhìn xưa như giấc mộng,Tâm cùng tâm tương nghị,Chuyện xưa nói sao cùng,Đạo lớn vốn "Như Thị".

Ngoài ra, khi viết về Thiền sư Viên Quang, Trịnh Hoài Đức còn dành những lời lẽ như sau:

"Đại lão Hòa thượng Viên Quang thuộc thế hệ 36 của phái thiền Lâm Tế chánh tông, trải từ tuổi nhỏ cho đến khi già, kiên trì tu hành, ngày càng tinh tấn, lại có tánh ưa cảnh khói mây, núi non sông suối (yên hà tuyền thạch), ít khi đến chỗ thành thị huyên náo. Từ khi Ngài đến chùa Giác Lâm, chùa này có tình cảnh hợp với câu thơ:Sơn trung tức phiền nãoLâm hạ xuất già lam".

Tạm dịch:

Trên núi dứt phiền nãoTrong rừng xuất hiện chùa[2].

Theo sách Lịch sử Phật giáo Đàng Trong, Thiền sư Viên Quang có nhiều trò giỏi, đáng chú ý có:

-Thiền sư Tiên Giác Hải Tịnh, từng làm Trụ trì chùa Giác Lâm (khi Thiền sư Viên Quang viên tịch), làm Tăng cang chùa Thiên Mụ và chùa Giác Hoàng ở Huế.-Thiền sư Tiên Khuyến Từ Nhượng, và Tiên Trí Quảng Thông. Cả hai từng làm trụ trì chùa Bửu Phong trên núi Bửu Long (Biên Hòa)[5].